Uluslararası İş Geliştirme ve İhracat

01 May, 2021
Mikro ihracat bilişim teknolojileri, müşteri alışkanlıkları ve istihdam imkanlarında yaşanan değişiklikler sonucunda son yıllarda ticaret hayatımızda iyice yer edindi. Esnek çalışmak isteyen kişilerin Amazon, Alibaba, AlliExpress gibi platformlar üzerinden satışa sundukları ürünleri dünyanın dört bir yanına kargoyla göndermesi artık hem mümkün hem de olağan. Mikro ihracat döviz kazandırıcı bir hizmet olduğundan kamu tarafından da teşvik ediliyor. Bu desteğin üç ayağı var: Gümrük mevzuatı, kambiyo rejimi ve gelir vergisi desteği. Gümrük mevzuatı açısından 4458 sayılı Gümrük Kanununun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkında Karar’ın 126’ncı maddesi ve Gümrük Genel Tebliği (Posta ve Hızlı Kargo Taşımacılığı) (Seri No: 4) kapsamında ihraç edilecek miktarı brüt 300 kilogramı ve değeri 15.000 Avro’yu geçmeyen eşyaların beyanı Posta İdaresi ve hızlı kargo taşımacılığı şirketleri tarafından elektronik ticaret gümrük beyannamesi adı verilen bir beyanname ile yapılabiliyor. Bu mikro ihracatçıların sadece Türkçe fatura aslı ve İngilizce nüshası ile işlem yapabilmesi anlamına geliyor. Böylelikle operasyon ve maliyet açısından tasarruf sağlandığı gibi KDV iadesi de alınabiliyor. TCMB tarafından İhracat Genelgesi’nin 22’nci maddesi aracılığıyla mikro ihracat kapsamında gerçekleştirilen 5.000,- ABD doları veya karşılığı döviz ya da Türk lirasını geçmeyen tutardaki ihracat işlemlerinde bedellerin tamamının tasarrufu serbest bırakmış bulunuyor. Gelelim yazımızın asıl konusu olan gelir vergisi desteğine. Bilindiği üzere vergisel desteklerin verilmesinin üç yolu var: Muafiyet, istisna ve indirim.  193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 89’uncu maddesine 2020 yılında eklenen 16’ncı bent ile belirli mükellefler için Posta İdaresi ve hızlı kargo taşımacılığı şirketleri tarafından düzenlenen elektronik ticaret gümrük beyannameleri aracılığıyla gerçekleştirilen mal ihracatlarından elde edilen kazancın %50’sinin gelir vergisi matrahından indirilmesi mümkün hale getirilmiş durumda. Bu ne demek? Örneğin mikro ihracattan 1.000 TL kazanç TL ettiniz, 500 TL üzerinden gelir vergisi vereceksiniz demek. Peki, hangi mükellefler kapsam içi? Tam mükellef gerçek kişiler, bir başka deyişle Türkiye’de yerleşik sayılan kişiler. Gerçek kişilere indirim imkanı tanınmış, buna karşılık Kurumlar Vergisi Kanunu aracılığıyla sermaye şirketlerine benzer bir imkan tanınmamış olması elbet de eleştiriye açık. Birçok sermaye şirketinden daha fazla ciroya sahip şahıs şirketleri bulunuyor. Öte yandan kapsam içindeki kişilere yönelik sigortalılık ve hasılat sınırları da var. Aynen izleyen şekilde: a) İhracattan kaynaklanan hasılatları toplamı yıllık 400.000 Türk lirasına kadar olanların, ilgili yılda kendilerinin sigortalı olması, b) İhracattan kaynaklanan hasılatları toplamı yıllık 800.000 Türk lirasına kadar olanların, ilgili yılda kendilerinin sigortalı olması ve en az ortalama bir tam zamanlı ya da eş değer kısmi zamanlı işçi çalıştırması, c) İhracattan kaynaklanan hasılatları toplamı yıllık 1.600.000 Türk lirasına kadar olanların, ilgili yılda kendilerinin sigortalı olması ve en az ortalama iki tam zamanlı ya da eş değer kısmi zamanlı işçi çalıştırması, d) İhracattan kaynaklanan hasılatları toplamı yıllık 2.400.000 Türk lirasına kadar olanların, ilgili yılda kendilerinin sigortalı olması ve en az ortalama üç tam zamanlı ya da eş değer kısmi zamanlı işçi çalıştırması. 2.400.000 TL hasılat tavanını geçen kişilerin indirimden faydalanma imkanı olmaması düzenlemenin eleştiriye açık olan bir diğer yönü. Olması gereken 2.400.000 TL’ye kadar olan hasılat için indirim imkanının tanınması. Düzenleme bu haliyle daha fazla mikro ihracat yapılmasına engel teşkil ediyor ve muvazaalı işlemlerin önünü açıyor. İndirim 1/1/2020 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiş bulunuyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı da 30 Nisan 2021 tarih ve 31470 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Gelir Vergisi Genel Tebliği’nin (Seri No: 314) Üçüncü Bölümü ile konuyla ilgili usul ve esasları belirlemiş durumda. Genel Tebliğ’de yer alan önemli hususlar izleyen şekilde: Çalıştırılan işçi sayısının tespitinde ilgili takvim yılında verilen muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde yer alan çalışan sayılarının ortalaması dikkate alınacak. Mal ihracatından kaynaklanan döviz cinsi hasılatların TL’ye çevilmesinde fatura değil, fiili ihraç tarihi esas alınacak. Mikro ihracat kapsamında olmayan ihracatlar yapılması indirimden faydalanmaya engel teşkil etmeyecek. Buna karşılık mükelleflerin hasılat, maliyet ve gider unsurlarını mikro ve normal ihracat arasında ayrıştırarak kaydetmeleri gerekecek. Müşterek genel giderlerin dağıtılmasında dağıtım anahtarı olarak hasılat payı kullanılacak. Yıllık gelir vergisi beyannamesinde zarar bulunması halinde indirim gelecek yıllara devredilemeyecek. İndirimden geçici vergi dönemlerinde faydalanılması mümkün olacak. Bu durumda indirim şartları yıllık olarak değil, ilgili dönem için aranacak. Kur farkından oluşan kar veya zarar hasılat hesaplamasında dikkate alınmayacak. İndirimin mikro ihracatçılarımızın faaliyetleri katkı sağlaması dileğiyle. Evren GÜLDOĞAN
Share by: